Wibu là một thuật ngữ được sử dụng khá rộng rãi bởi cộng đồng mạng Việt Nam sử dụng rất nhiều, vậy ỹ nghĩa thật sự của thuật ngữ này là gì?
Wibu là một cách đọc của cộng đồng Việt Nam theo tiếng Việt dành cho từ gốc là Weeaboo? Vật Weeaboo là gì? đây là một từ lóng khá phổ biến được sử dụng nhiều trên Internet, từ ngữ Weeaboo xuất hiện lần đầu tiên trên diễn đàn 4chan và dùng để thay thế cho Wapanese.
1.Thuật ngữ Weeaboo ra đời từ đâu?
Wapanese - hay Người Nhật Da Trắng - là một thuật ngữ xuất hiện từ năm 2002 và bắt đầu phổ biến với cộng đồng từ 2005, được hình thành bởi hai từ là “wannabe” và “white”. Thuật ngữ này ra đời để mô tả một người da trắng bị ám ảnh bởi văn hóa Nhật Bản, thường sẽ là Manga, Anime và H**tai
Nguồn ảnh: Internet
Sau một thời gian thì từ Wapanese được thay thế bằng từ Weeaboo, là một thuật ngữ xuất phát từ diễn đàn 4chan. Từ Weeaboo được cắt nghĩa từ một bộ truyện tranh có tên là Perry Bible Fellowship được sáng tác bởi Nicholas Gurewitch. Dù sinh sau đẻ muộn nhưng thuật ngữ Weeaboo lại trở nên phổ biến hơn và nhanh chóng thay thế cho từ Wapanese nhằm ám chỉ đến những thứ khó chịu liên quan đến nhóm người này. 4chan đã lựa chọn từ này và áp dụng nó theo một nghĩa tương đối tiêu cực, mang tính sỉ nhục đối với thuật ngữ Wapanese cũng đã từng xuất hiện trên 4chan trước đó.
Nguồn ảnh: Internet
Thuật ngữ Weeaboo càng ngày càng nổi tiếng thì từ điển Urban (2005-2015) cũng đã có những định nghĩa chi tiết hơn về thuật ngữ này. Tuy nhiên định nghĩa này lại không hề mang hàm ý nặng nề như lúc mà nó được sử dụng bởi cộng đồng lúc trước nữa
- Thật ngữ này ám chỉ việc một người bị ám ảnh bởi nền văn hóa Nhật Bản đến mức coi trọng nền văn hóa Nhật hơn cả nền văn hóa bản xứ và các nền văn hóa khác.
- Thể hiện “nỗi ám ảnh” với Manga, Anime và những văn hóa tiếp biến từ nền văn hóa Nhật Bản.
- Sử dụng những từ ngữ tiếng Nhật như là câu nói cửa miệng của mình. Thậm chí những từ tiếng Nhật còn bị họ sử dụng sai.
- Phần lớn những người này biết đến nước Nhật và tiếng Nhật dựa vào Anime và Manga.
Sau rất nhiều những tranh luận của những thành viên trên 4chan thì vào năm 2012, Jennifer McGee đã cắt nghĩa của từ Weeaboo như sau:
Weeaboo được hiểu đơn giản là để mô tả một người phương Tây có một sự hâm mộ cuồng nhiệt đến quá mức nền văn hóa của Nhật Bản. Những người hâm mộ này đã phá vỡ khá nhiều những ranh giới của xã hội (ở đây có nghxi là họ đã lạm dụng quá nhiều từ ngữ Nhật một cách vô tôi vạ). Thuật ngữ này cũng dùng để phân biệt những người hâm mộ "thông thờ" và những người hâm mộ "cuồng" một cách quá mức.
Nguồn ảnh: Internet
McGee gọi Weeaboo là những kẻ “hambeast” – từ ám chỉ sự “thừa cân”. Ở phương Tây việc béo phì (hay thừa cân) bị mọi người chán ghét vì nó thể hiện sự thiếu kiểm soát.
2. Liệu Weeaboo có được xem giống như Otaku?
Thuật ngữ Weeaboo ra đời cũng đã khiến cho rất nhiều cuộc tranh cãi nổ ra, với nội dung rằng liệu Weeaboo liệu có ý nghĩa tương tự như thuật ngữ Otaku (những người cũng chịu ảnh hưởng bởi văn hóa Nhật Bản) hay không?
Nguồn ảnh: Internet
Trên trang Crunchyroll thì Frog-kun cũng đã từng có phát biểu rằng thuật ngữ weeaboo giống như để ám chỉ một Otaku bị cản trở bởi sự chiếm dụng về văn hóa. Theo đó thì một vài người phương Tây đã nghĩ rằng Otaku là từ chỉ có thể dùng để mô tả một người Nhật Bản cuồng nhiệt với chính nền văn hóa của đất nước mình. Anime News cũng từng đưa ra những sự khác biệt giữa cả thuật ngữ này, và khẳng định rằng họ không hề xấu bởi việc họ dành tình cảm của mình cho văn hóa Nhật Bản. Sevakis Justin đã chỉ ra rằng một người sẽ trở thành một weeaboo khi họ bắt đầu thực hiện những hành vi đáng ghé, chưa chín chắn và có thể họ không thực sự là một người quan tâm đến văn hóa Nhật Bản như nhừng gì mà họ đã nói.
Trang Rocket News 24 cũng đã từng thực hiện các cuộc phỏng vấn với người dân Nhật Bản về suy nghĩ của họ về Weeaboo, và đã có một nhất trí chung giữa họ rằng một người nước ngoài quan tâm đến văn hóa của Nhật Bản đều là một điều tốt.
3. Có phải cộng đồng Việt Nam hiện đang sử dụng sai thuật ngữ Weeaboo?
Đối với cộng đồng Việt Nam thì bất kể một người nào, chỉ cần quá cuồng Anime, Manga hay văn hóa Nhật Bản đều bị cho là Wibu, Wibu là thuật ngữ được phiên âm lại theo tiếng Việt. Thuật ngữ Wibu ở Việt Nam không giống với thuật ngữ Weeaboo gốc khi nó mang tính miệt thị nặng nề đối với những người hâm mộ văn hóa Nhật Bản theo kiểu: “trẻ trâu cào phím”, “tự nhận mình là Otaku”, “cuồng quá hóa chaos”,…mà không biết rằng thuật ngữ weeaboo thực chất chỉ dùng để ám chỉ những người phương Tây, và điểm xuất phát của thuật ngữ này của chỉ dùng để ám chí những "người Nhật da trắng". Còn Wibu của Việt Nam thì lại mang ý nghĩa là "người Nhật da vàng", và trên hết là người Việt đã sử dung sai thuật ngữ này về hình thức nhưng vẫn đúng về bản chất. Điều này có nghĩa là sao?
- Thuật ngữ Weeaboo nhằm ám chỉ những người phương Tây, và khi được sử dụng rộng rãi, hầu hết mọi người đều quên mất điểm xuất phát này.
- Về mặt bản chất thì Weeaboo mỉa mai những thành phần quá khích.
Nguồn ảnh: Internet
Trong thời điểm hiện tại thì thuật ngữ Wibu lại được sử dụng vô cùng rộng rãi tại Việt Nam, tuy nhiên cộng đồng mạng Việt Nam lại không hiểu rõ được bả chấn của thuật ngữ này và quá trình ra đời của thuật ngữ Weeaboo nên hiện mọi người vẫn sử dụng thuật ngữ này một cách vô tội vạ.
4. Vậy thuật ngữ Wibu có phải là sai?
Nếu xét theo một khía cạnh khác thì thuật ngữ Wibu có thể được xem là một thuật ngữ được sáng tạo bởi cộng đồng Việt Nam và phạm vi mà thuật ngữ này áp dụng chỉ nằm trong phạm vi của Việt Nam mà thôi, tuy nhiên ý nghĩa của nó vẫn không thay đổi. Chính vì thế mà chúng ta có thể tạm thời định nghĩa Wibu như sau:
Nguồn ảnh: Internet
Wibu là một thuật ngữ được cộng đồng Việt Nam sáng tạo ra, nhằm ám chỉ những người hâm mộ Anime, Manga tại Việt Nam một cách quá cuồng nhiệt, hoặc là những người chẳng biết gì về văn hóa Nhật Bản và tự nhận mình là một người am hiểu và thường thích thể hiện. Đây là một thuật ngữ mang tính mỉa mai và tiêu cực.
Theo Dai Nguyen - Manganetworks