Joker và tấn bi kịch đầy tăm tối của phận người tận cùng xã hội Gotham

Là nhân vật phản diện đình đám của vũ trụ DC, là kẻ thù không đội trời chung với Batman, xưa nay người ta biết đến Joker như một gã hề máu lạnh và xấu xa. Không một ai phủ nhận điều đó, song nếu truy về cội rễ mầm mống tội ác được gieo vào đầu Joker, chúng ta sẽ lại cảm thấy sợ hãi chính những con người lương thiện bình thường.

Nói đến đây nghe có vẻ phi lý, nhưng Joker phiên bản điện ảnh 2019 sẽ là minh chứng hùng hồn cho những điều tôi vừa nói trên. Xem và ngẫm, rồi bạn sẽ thấy từng câu chữ ở đây đều được viết từ chính nỗi ám ảnh mà bộ phim mang lại...

Trước khi nói nhiều hơn về "tên hề" của Gotham và những điều xoay quanh nhân vật này, có lẽ phải khẳng định Joker là bộ phim không dành cho đại chúng. Nói cách khác, nếu bạn muốn tìm một tựa phim giải trí, dễ xem thì Joker hoàn toàn không phải lựa chọn hay. Tuy nhiên, đây lại là một tuyệt tác đúng nghĩa đối với bộ phận khán giả có nội hàm đủ sâu sắc để chiêm nghiệm.

Cõ lẽ cũng vì thế mà tại LHP Venice, Joker đã trở thành cái tên làm dấy lên sự tranh cãi của nội bộ giới chuyên môn, và cũng chỉ có Joker mới có thể khiến đánh giá trên chuyên trang Rotten Tomatoes từ 97% "tươi" xuống còn 77%. Đây hoàn toàn không phải lối nói mỉa mai hay chứa đựng bất kì hàm ý nào, chỉ là những con số được đưa ra đã cho thấy thị trường Bắc Mỹ đã có cái nhìn đa chiều về bộ phim và cùng với đó là nhiều luồng ý kiến khác nhau.

Tính đến hiện tại, Joker về cơ bản đã thành công phủ sóng thị trường điện ảnh thế giới bởi đây sẽ là tựa phim người ta sẽ còn nhắc đến nhiều. Nội dung phim xoay quanh Arthur Fleck - người đàn ông khốn khổ như-bao-người-khốn-khổ khác tại Gotham. Sự u tối bao trùm lấy thị trấn này, nhưng có lẽ nỗi bất hạnh lại ám lấy cuộc đời Arthur.

Hắn sống từng ngày với công việc một gã hề mua vui trên đường phố, đêm đến trở về nhà chăm sóc cho người mẹ già bệnh tật. Cuộc đời hắn tẻ nhạt và chỉ có thế, lầm lũi đi về như một bóng ma của Gotham, chẳng ai mảy may đoái hoài đến. Mỗi ngày trôi qua, Arthur luôn trăn trở tìm cho mình một lý do để tồn tại, rằng cái chết liệu có ý nghĩa hơn cuộc đời hắn đang sống chăng? Đó là điều hiện lên trong tiềm thức một gã điên, nhưng tôi tin không mấy người tỉnh táo bình thường lại có được suy nghĩ này.

Tôi chẳng biết nên nói rằng Arthur đang tỉnh trong chính sự điên loạn bệnh lý của mình, hay nói rằng thị dân của Gotham vẫn đang u mê trong bi kịch của họ. Nhưng với Joker, chúng ta đã được chứng kiến bản chất trần trụi của một xã hội mà ở đó ngay cả những người cùng giai tầng cũng chả thể tìm được tiếng nói chung.

Trở lại với số phận nghiệt ngã của Arthur, tôi cho rằng hắn trở nên biến chất không phải bởi cách cuộc đời quay lưng với hắn. Thoạt đầu, "gã hề" đáng thương của Gotham chỉ muốn mọi người chú ý đến mình với ước mơ chính đáng - trở thành một danh hài độc thoại. Nhưng rồi vào thời khắc mọi giá trị của niềm tin bị đạp đổ, thì luân lý và lẽ phải buộc phải đứng sau thứ gọi là bản năng, là sự bộc phát phẫn uất dồn nén lâu ngày.

Trước hết phải thừa nhận, bản chất của Arthur là một người tốt, hắn tin mình có lý do để tồn tại - mang đến niềm vui và nụ cười cho cuộc đời. Nhưng rồi khi đức tin bị giẫm đạp bởi thực tế phũ phàng, gã hề đã làm điều mà hắn cho là đúng. Thôi nhẫn nhịn, thôi chịu đựng, hắn sống lại một cuộc đời mới và thậm chí chẳng cần lấy một lý do để tồn tại và trăn trở.

Xem Joker, người ta sẽ sợ hãi cái cách con người đối đãi với nhau. Phủ lên mọi hành động và câu từ bằng những lớp áo hào nhoáng, nhưng bản chất của mỗi câu chuyện đều là sự giẫm đạp lên lợi ích của đồng loại để tồn tại. Sẽ có ai đó bảo Joker không đủ kinh dị, nhưng đừng quên rằng bộ phim không nhắm đến mục đích hù doạ hay những màn lên gân ồn ào. Joker mang đến màn ảnh một câu chuyện được kể bằng thứ ngôn ngữ dị biệt, tăm tối nhưng chân thật đến trần trụi. Nó khiến người ta phải ngẫm nghĩ, phải chiêm nghiệm và neo lại trong lòng họ thứ cảm xúc day dứt đến khó tả.

Đến hiện tại, tôi hiểu vì sao các rạp chiếu Joker tại Mỹ phải có sự xuất hiện của lực lượng cảnh sát và an ninh nói chung. Màu sắc của phim đen tối đến mức khiến người ta rợn người. Tệ nạn, bạo loạn chính trị và tất cả những gì kinh khủng nhất đã tề tựu ở Gotham. Và hẳn chẳng ai muốn thành phố của mình biến thành Gotham phiên bản thực.

Kén khán giả nhưng đây hoàn toàn là tác phẩm đỉnh cao về một tên phản diện của DCEU. Sự sáng tạo đã được đội ngũ làm phim vận dụng tối đa trong việc xây dựng kịch bản và khai thác tính cách nhân vật. Âm thanh và màu sắc phim đạt đến đỉnh cao khi mà từng scene hình đều mang giá trị biểu cảm và có chiều sâu. 

Phim có suất chiếu sớm từ ngày 03.10.2019