Điều gì đã tạo nên siêu phẩm kinh dị "Us"?

1. Kịch bản chất lượng và mới lạ

Ngay khi vừa hoàn thành Get Out – tác phẩm “làm mưa làm gió” tại giải Oscar năm 2017, đạo diễn Jordan Peele đã nung nấu một ý tưởng vô cùng độc đáo, hứa hẹn sẽ còn gây khiếp đảm hơn Get Out nhiều lần. Kịch bản của Us (tên tiếng Việt: Chúng ta) sau cùng đã được ra đời với “hạt giống” là nỗi sợ hãi khó lý giải của con người về những bản thể vô tính.

“Tôi thích các truyền thuyết, các bộ phim có chủ đề nhân bản vô tính và muốn đóng góp sức mình cho điện thờ của những bộ phim về ‘bản sao ác độc’. Tôi bị thu hút bởi ý tưởng chúng ta là kẻ thù đáng sợ nhất của chính mình. Đó là điều chúng ta đều biết nhưng lại là sự thật mà chúng ta muốn chôn vùi. Chúng ta đổ lỗi cho những kẻ ngoại lai, những kẻ khác. Nhưng trong bộ phim của tôi, lũ quỷ mang khuôn mặt của chính chúng ta”, Jordan Peele lý giải về ý tưởng khởi nguồn cho cơn ác mộng trong Us.

Bản thể vô tính hay những bản sao kỳ quái của con người đã có nguồn gốc từ rất lâu đời và có mặt trong nhiều huyền thoại cổ xưa. Dù có nhiều phiên bản khác nhau nhưng tựu trung lại, mỗi khi một bản thể vô tính xuất hiện thì bóng đen khủng khiếp cũng kéo đến. Gia đình Wilson trong Chúng ta cũng đụng độ với bóng đen ác quỷ bao trùm lên số phận họ như vậy. Mọi chuyện bắt đầu từ lần gặp gỡ đầu tiên của nhân vật nữ chính Adelaide Wilson (Lupita Nyong’o) với một bản sao kỳ dị của chính cô từ khi còn rất nhỏ. Nỗi ám ảnh đó dù có cố chôn giấu thế nào cũng vẫn đeo bám Adelaide cho đến tận khi cô trở thành người vợ, người mẹ. Lần này, bản thế đó không còn đơn độc, nó tái xuất trong hình dạng của cả 4 thành viên nhà Wilson. Những bản thể vô tính được gọi tên là Người Bị Xích, mang bạo lực tới để đòi lấy tự do cho chúng. Nhưng cái giá mà gia đình Wilson phải trả cho điều này là quá đắt.

Chủ đề về bản sao, bản thể vô tính không phải khía cạnh mới mẻ được khai thác trong điện ảnh. Nhưng có lẽ chỉ có Jordan Peele mới đủ sức thổi vào đề tài này một luồng gió mới khiến các fan kỳ cựu nhất của thể loại kinh dị của phải ngỡ ngàng. Cũng giống như tác phẩm Get Out trước đó, Us vừa được đan cài chặt chẽ, khéo lẽo bằng những đường dây cực thông minh, vừa mang đến một trải nghiệm điện ảnh hồi hộp, hấp dẫn tột bậc. Tiếp tục sử dụng “chiêu bài” cú twist bất ngờ, kịch bản của Chúng ta sẽ giữ người xem dán chặt vào ghế cho tới những phút cuối cùng và họ sẽ rời rạp trong trạng thái “sốc”. Nhưng liền sau cú “sốc” đó sẽ là những chiêm nghiệm sâu sắc về các vấn đề nhức nhối đang tồn tại trong xã hội hiện đại.

2. Hóa trang xuất sắc

Ngay từ tấm poster của bộ phim, các khán giả đã không khỏi lạnh sống lưng khi đối diện với vẻ hoảng hốt của Lupita Nyong’o đằng sau chiếc mặt nạ quái dị mang chính gương mặt cô. Người Bị Xích - bản sao của nhân vật có ngoại hình giống hệt nhưng nhuốm màu đen tối và dị hợm để khơi gợi nỗi sợ hãi sâu kín trong bản năng của người xem. Hiệu quả đặc biệt này được tạo ra bởi đội ngũ hóa trang tài ba của bộ phim.
“Thường trong các phim về bản sao, sẽ có những lúc khán giả bị lừa rằng người này là kẻ kia. Nhưng Jordan nói không với cách làm này. Anh ấy muốn các bản sao phải thực sự khác biệt bởi chúng sống những cuộc đời khác hẳn với bản chính”, Scott Wheeler - người đứng đầu ekip hóa trang của phim chia sẻ.

Với kinh nghiệm từng nhào nặn nên những tạo hình độc đáo trong các tác phẩm giàu yếu tô kỳ ảo như 300, Big Fish hay Conan the Barbarian, Scott Wheeler biết cách biến những mong muốn của vị đạo diễn khó tính Jordan Peele thành hiện thực. Và kết quả còn hơn cả mong đợi.“Những gì Scot và nhóm của anh ấy làm với phần hóa trang Người Bị Xích thực sự đặc biệt. Chúng tôi khiến họ trông tái hơn, lấy đi lông mày và dậm cho đôi mắt nhìn như lún sâu hơn. Khi nhìn họ, bạn sẽ có ngay cảm giác rằng những người này đã không tiếp xúc với ánh mặt trời”, Jordan Peele bày tỏ.

Khác với ba kẻ còn lại, Pluto – bản sao của cậu con trai út Jason Wilson được cho đeo một chiếc mặt nạ phủ kín mặt. Nhưng đằng sau chiếc mặt nạ đó còn là một bí ẩn rợn gáy hơn – một vết sẹo bỏng xấu xí đến ghê người. “Ban đầu, Jordan muốn Pluto nhìn như bị nhiều vết bỏng nhỏ tích tụ lại suốt cả cuộc đời nhưng sau đó anh ấy quyết định vết sẹo phải thật lớn. Và đó chính là một con quái vật thường thấy trong điện ảnh”, Scott Wheeler nói thêm.

3. Nhạc phim ma mị và ám ảnh

Âm nhạc đóng vai trò quan trọng trong thành công của bất cứ tác phẩm kinh dị nào. Bởi âm thanh là thứ gợi nên cảm giác bất ổn và đẩy con người đến tột cùng sợ hãi nhanh, hiệu quả hơn hình ảnh gấp nhiều lần. Ca khúc hiphop đình đám của những năm 90 – I Got 5 On It của cặp đôi rapper Luniz xuất hiện trong đoạn trailer của bộ phim là ví dụ điển hình cho cách lựa chọn âm nhạc lạ lùng, hài hước nhưng được phối lại với những âm thanh rợn người, đem lại hiệu quả hoàn hảo cho Chúng ta. Tuy nhiên, đặc biệt hơn cả là một chuỗi các bản nhạc nền đầy ma mị do nhà soạn nhạc Michael Abels sáng tác.

Đồng hành cùng Jordan Peele, Michael Abels hiểu rõ vị đạo diễn muốn gì. Những bản nhạc nền đầy điên loạn đã được Abels “hóa phép” với ý định gieo rắc sự sợ hãi bằng cách hòa lẫn yếu tố quen thuộc và xa lạ trong âm thanh. Đỉnh cao nhất của những bản nhạc này chính là nhạc nền dành riêng cho những Người Bị Xích. Để tạo ra hiệu ứng dị biệt, Abels đã sử dụng các giọng hợp xướng thay vì nhạc cụ.

“Giọng nói của con người có khả năng tạo ra những âm thanh rất đáng sợ. Vì thế những giọng nói luôn văng vẳng suốt phim. Bản nhạc nền cho Người Bị Xích nghe giống như bản diễu hành của những kẻ chuẩn bị ra chiến trận nhưng lại bằng một ngôn ngữ không thể xác định. Ở những thời điểm khác trong phim, chúng tôi sử dụng hiệu ứng như tiếng đàn ông ngâm nga ‘gừ gừ’ và phụ nữ nỉ non thở dài tuyệt vọng. Đó là những âm thanh thực sự kỳ dị, được thiết kế để làm khán giả hoảng loạn”, Abels giải thích.

Khoác lên mình vỏ bọc của thể loại kinh dị ít được đánh giá cao tại các lễ trao giải, nhưng Us là tác phẩm chắc chắn sẽ làm thay đổi mọi định kiến về thể loại này bằng cách chạm đến những tầng sâu thẳm nhất của nỗi sợ hãi cũng như đạo đức của con người. Phim có sự tham gia của dàn diễn viên tài năng gồm nữ diễn viên đạt giải Oscar Lupita Nyong’o, Winston Duke, Yahya Abdul-Mateen II, Elizabeth Moss, Tim Heidecker.

Cocaine